Theo báo cáo của Linkedin 2024, thế hệ GenZ ngày nay là thế hệ có mong muốn học hỏi, phát triển vượt trội, có khao khát thăng tiến nhất. GenZ coi trọng việc học tập để phát triển sự nghiệp cao hơn 16% so với các thế hệ khác. Cùng với xu hướng công nghệ thông tín, môi trường kinh doanh thay đổi nhanh chóng và tiến bộ không ngừng, việc thay đổi tư duy đào tạo và phát triển nhân viên từ “Đào tạo Thụ động” sang “Học tập Chủ động” trở thành một yếu tố then chốt quan trọng để giúp họ phát triển bản thân, thăng tiến trong sự nghiệp và góp phần vào sự thành công của doanh nghiệp.
1. Từ Đào tạo Thụ động đến Học tập Chủ động
Trong quá khứ, đào tạo nhân viên thường theo hình thức thụ động, họ chỉ là người học và người thực hiện theo những gì được chỉ định. Tuy nhiên, trong môi trường kinh doanh hiện đại, việc đào tạo chỉ theo mô hình thụ động không còn phù hợp. Nhân viên cần phải trở thành người học chủ động, tự tìm hiểu, tự nghiên cứu và áp dụng những kiến thức, kỹ năng họ học được vào công việc hàng ngày. Điều này không chỉ giúp họ nâng cao năng lực cá nhân mà còn giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa tài năng và tiềm năng của nhân viên. Học tập chủ động không chỉ đòi hỏi người học phải tích cực tham gia vào quá trình học tập mà còn yêu cầu họ phải có khả năng tự quản lý, tự điều chỉnh và tự phê bình để có thể tiếp cận kiến thức một cách hiệu quả.
Một ví dụ trong quá khứ, một bạn IT thường được đào tạo theo cách thụ động, họ được giao nhiệm vụ cụ thể và chỉ cần thực hiện theo hướng dẫn. Tuy nhiên, trong một môi trường công nghệ thông tin đang phát triển nhanh chóng, việc đào tạo theo mô hình thụ động không còn đủ để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Ngày nay, để thành công trong lĩnh vực công nghệ thông tin, nhân viên cần phải trở thành người học chủ động. Họ cần phải tự tìm hiểu về các công nghệ mới, tham gia vào cộng đồng lập trình để chia sẻ và học hỏi từ những người đồng nghiệp, và tự áp dụng những kiến thức mới vào dự án của mình. Chẳng hạn, thay vì chỉ đợi được giao nhiệm vụ về một ngôn ngữ lập trình mới, một nhân viên công nghệ thông tin chủ động có thể tự tìm hiểu về ngôn ngữ đó thông qua các tài liệu trực tuyến, khóa học trực tuyến, hoặc thậm chí là các dự án mã nguồn mở.
Bằng cách này, nhân viên không chỉ cải thiện năng lực cá nhân mà còn giúp công ty tận dụng tối đa tài năng và tiềm năng của họ. Hơn nữa, việc Học tập Chủ động cũng thúc đẩy sự sáng tạo và sự đổi mới trong tổ chức, giúp tạo ra giải pháp công nghệ mới và cải thiện hiệu suất làm việc.
2. Sự khác biệt của tư duy Đào tạo Thụ động và tư duy Học tập Chủ động
Tư duy Đào tạo Thụ động bao gồm việc học theo mô hình truyền thống, nơi mà người học chỉ ngồi nghe giảng và ghi nhớ thông tin mà không có sự tương tác tích cực. Hình thức đánh giá thường dựa vào việc ghi nhớ thông tin và tái sử dụng kiến thức một cách cơ bản. Người học thường không có cơ hội để phát triển kỹ năng tự học và tự quản lý học tập.
Trong khi đó, tư duy Học tập Chủ động đặt người học vào trung tâm của quá trình học tập. Người học được khuyến khích tham gia tích cực vào các hoạt động học tập, bao gồm thảo luận nhóm, thực hành, và nghiên cứu tự chủ. Hình thức đánh giá thường tập trung vào việc áp dụng kiến thức vào thực tế và phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề.
3. Lợi ích của Học tập Chủ động
Học tập chủ động mang lại nhiều lợi ích cho cả nhân viên và doanh nghiệp. Đối với nhân viên, việc trở thành người học chủ động giúp họ phát triển tư duy sáng tạo, khả năng tự giải quyết vấn đề và tự điều chỉnh hành vi học tập sao cho phản ánh được nhu cầu và mục tiêu cá nhân. Đồng thời, họ cũng có cơ hội tiếp cận và áp dụng những kiến thức mới một cách linh hoạt và hiệu quả hơn trong công việc hàng ngày.
Việc học chủ động không chỉ ảnh hưởng đến việc học tập mà còn đóng góp vào sự phát triển cá nhân toàn diện, từ khả năng tư duy, ghi nhớ, tự quản lý bản thân, đến kỹ năng mềm và khả năng tương tác xã hội.
Với doanh nghiệp, việc khuyến khích nhân viên Học tập Chủ động giúp tạo ra một môi trường làm việc sáng tạo, linh hoạt và năng động. Nhân viên sẽ không chỉ là người thực hiện theo quy trình mà còn là người đóng góp ý kiến, đề xuất các giải pháp mới và tham gia vào quá trình đổi mới của doanh nghiệp. Điều này giúp doanh nghiệp duy trì sự cạnh tranh và phát triển bền vững trên thị trường.
4. Các mô hình học tập giúp thúc đẩy Học tập Chủ động trong doanh nghiệp
Để thúc đẩy Học tập Chủ động trong doanh nghiệp, Người làm L&D có thể ứng dụng các phương pháp sau:
- Xây dựng môi trường làm việc thúc đẩy sự sáng tạo và học hỏi thông qua việc tạo điều kiện cho nhân viên được tham gia vào các dự án, ý tưởng mới của nhóm, của phòng ban hoặc tổ chức
- Blended Learning (Học tập kết hợp): Kết hợp các phương tiện giáo dục truyền thống và công nghệ thông tin, bao gồm học trực tuyến, học trực tiếp và học tự học, để tạo ra một môi trường học tập đa dạng và linh hoạt.
- Microlearning (Học ngắn gọn): Cung cấp nội dung học ngắn gọn và dễ tiếp cận, thường chỉ kéo dài trong vài phút, giúp nhân viên dễ dàng hấp thụ thông tin mà không cần dành quá nhiều thời gian.
- Gamification (Ứng dụng trò chơi trong học tập): Sử dụng các trò chơi để tạo ra trải nghiệm học tập thú vị và hấp dẫn, từ đó tăng cường sự tham gia và sự tập trung của nhân viên.
- Social Learning (Học tập xã hội): Khuyến khích việc chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và học hỏi từ các đồng nghiệp thông qua các cộng đồng trực tuyến, diễn đàn, và nền tảng mạng xã hội.
- Personalized Learning (Học tập cá nhân hóa): Tạo ra các khóa học và tài liệu học tập được tùy chỉnh dựa trên nhu cầu, khả năng và mong muốn của từng cá nhân, giúp họ phát triển theo cách riêng của mình.
- Mobile Learning (Học tập di động): Sử dụng thiết bị di động như điện thoại thông minh và máy tính bảng để truy cập và học tập mọi lúc, mọi nơi, tạo ra sự linh hoạt và thuận tiện cho người học.
- Collaborative Learning (Học tập cộng tác): Khuyến khích học tập thông qua các hoạt động cộng tác, như nhóm thảo luận, dự án nhóm, và việc làm việc nhóm, từ đó tạo ra một môi trường học tập đồng đội và sáng tạo.
- Văn hóa học tập liên tục, an toàn: Xây dựng một văn hóa tự học và liên tục phát triển trong tổ chức, khuyến khích việc học tập là một phần không thể thiếu của cuộc sống và sự nghiệp. Đồng thời, Tạo điều kiện cho các nhân viên thảo luận, thực hành, và mắc lỗi trong một môi trường không phán xét.
5. Những điều cần chú trọng để doanh nghiệp chuyển hướng sang tư duy Học tập chủ động
Chuyển đổi từ Đào tạo thụ động sang Học tập chủ động trong doanh nghiệp đòi hỏi sự thay đổi về cách tiếp cận và quản lý nguồn lực nhân sự. Thay vì việc chỉ cung cấp kiến thức theo một lộ trình cố định, doanh nghiệp cần tạo điều kiện để nhân viên có thể tự chủ, tìm kiếm và áp dụng kiến thức theo nhu cầu và tình hình cụ thể của công việc.
Học tập chủ động trong doanh nghiệp cũng đòi hỏi sự thay đổi về tư duy và cách tiếp cận công việc. Nhân viên cần phải trang bị kỹ năng tự học, tư duy logic, khả năng phân tích và giải quyết vấn đề để có thể áp dụng kiến thức vào thực tiễn một cách linh hoạt và hiệu quả.
Để thúc đẩy Học tập Chủ động trong doanh nghiệp, các công ty cần xây dựng môi trường làm việc thúc đẩy sự sáng tạo và học hỏi. Điều này có thể bao gồm việc tạo ra các chương trình đào tạo linh hoạt, khuyến khích sự chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm giữa các nhân viên, cũng như tạo ra các cơ hội để thử nghiệm và áp dụng những ý tưởng mới.
Học tập chủ động cũng yêu cầu sự hỗ trợ và thúc đẩy từ lãnh đạo và quản lý. Họ cần phải tạo ra môi trường an toàn cho việc thử nghiệm và học hỏi, khuyến khích sự đổi mới và chấp nhận rủi ro. Ngoài ra, họ cũng cần phải xác định rõ ràng mục tiêu và kỳ vọng từ quá trình Học tập Chủ động để đảm bảo rằng nó đóng góp vào sự phát triển của doanh nghiệp.
Cuối cùng, để thành công trong việc thay đổi tư duy đào tạo từ thụ động sang chủ động, doanh nghiệp cần phải xem xét và điều chỉnh cả văn hóa tổ chức và chiến lược nhân sự. Điều này có thể bao gồm việc thiết lập các hệ thống đánh giá hiệu quả, phát triển kế hoạch phát triển cá nhân cho nhân viên, và xây dựng một môi trường làm việc khuyến khích sự học hỏi liên tục và phát triển cá nhân.
6. Kết luận
Vì vậy, bối cảnh hiện tại đòi hỏi một sự thay đổi trong tư duy đào tạo tại doanh nghiệp, từ việc đào tạo theo cách thụ động sang phương pháp tiếp cận Học tập Chủ động, nhằm trang bị cho nhân viên những kỹ năng cần thiết để thích nghi và phát triển trong môi trường đầy biến động. Đây không chỉ là một xu hướng mà còn là một yêu cầu thiết yếu cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp trong kỷ nguyên số. Doanh nghiệp cần xem xét việc áp dụng các biện pháp thúc đẩy Học tập Chủ động để tạo ra một môi trường làm việc sáng tạo, linh hoạt và phản ánh được sự tiến bộ của xã hội hiện đại.