Poka Yoke là gì?
Poka Yoke là thuật ngữ tiếng Nhật, có nghĩa là phòng ngừa sai lỗi hay chống sai lỗi, được phát triển bởi nhà tư vấn quản lý Shigeo Shingo như một phần của hệ thống sản xuất Toyota. Mục đích của Poka Yoke là để loại bỏ các khuyết tật sản phẩm bằng cách ngăn ngừa, sửa chữa hoặc cảnh báo kịp thời khi chúng xảy ra. Shigeo Shingo phân biệt giữa khái niệm sai sót không thể tránh được của con người và khiếm khuyết trong sản xuất. Mục đích của Poka Yoke là thiết kế quá trình khiến có thể phát hiện được những sai sót và sửa chữa ngay lập tức, loại bỏ các khuyết tật tại nguồn.
Hiện nay, thuật ngữ Poka Yoke bao hàm việc thiết kế mọi thứ sao cho chúng có thể được đặt cùng nhau theo một chiều nhất định, thông qua hệ thống nhận diện: Ví dụ, đèn, biển báo, chuông, còi…nhận diện được trục trặc khi mọi thứ vận hành không đúng. Khi đó các dấu hiệu đèn theo màu tiêu chuẩn sẽ phát ra giúp giảm nguy cơ hỏng hóc do sự kết nối không tốt giữa các thiết bị.
Chức năng của Poka – Yoke là gì?
Công cụ chống sai lỗi Poka – Yoke có 3 chức năng chính là :
1. Poka – Yoke giúp phát hiện các sai lỗi, sự cố
Trong một quy trình sản xuất, việc xuất hiện các lỗi kỹ thuật, sai sót dẫn đến sản phẩm khuyết tật là điều không tránh khỏi, trong khi con người không thể kiểm soát hết. Lúc này công cụ chống sai lỗi sẽ được áp dụng để phát hiện kịp thời các sai sót, thông báo đến con người, để có biện pháp khắc phục nhanh nhất. Khi xuất hiện sai lỗi, công cụ Poka Yoke sẽ tự động ngắt hệ thống làm việc, đồng thời báo cho người liên quan. Việc phát hiện kịp thời các lỗi, sự cố ngăn ngừa các sản phẩm khuyết tật, đồng thời giảm thiểu chi phí hư hỏng, bảo hành.
Ví dụ dễ thấy nhất tất cả hệ thống máy móc của các doanh nghiệp Nhật và Hàn Quốc đều trang bị đèn báo ba màu Xanh – Vàng – Đỏ. Khi máy chạy bình thường báo màu xanh, khi xảy ra bất thường đèn vàng, khi màu đỏ máy có lỗi nghiêm trọng. Nhân viên thao tác quan sát những bất thường này để xử lý sản phẩm. Nhân viên các bộ phận vận hành bảo trì, sản xuất, kỹ sư quá trình tiếp cận giải quyết vấn đề.
2. Poka Yoke khắc phục lỗi, sự cố
Một khi phát hiện được các lỗi, sự cố một cách nhanh nhất thì việc khắc phục các lỗi và sự cố trở nên dễ dàng hơn. Một số hoạt động có thể tự khắc phục lỗi quá trình, như thiết bị tự động chỉnh lỗi và đánh dấu lỗi chính tả.
Xem thêm: Tối ưu hóa đầu ra trong sản xuất với Lean Manufacturing
3. Poka – Yoke ngăn ngừa các lỗi, sự cố
Công cụ chống sai lỗi Poka Yoke giúp con người kiểm soát quá trình làm việc, khi bất cứ một sai sót nào xảy ra, công cụ ngay lập tức thông báo đến người liên quan, đồng thời dừng ngay hệ thống sản xuất. Nhờ đó các loại sai hỏng sẽ ngay lập tức bị loại bỏ. Các sản phẩm khuyết tật không xuất hiện.
Xây dựng Poka -Yoke như thế nào?
Trình tự công việc cần làm bao gồm các bước:
1. Xác định các lỗi có thể xảy ra ngay cả khi có các hành động phòng ngừa. Xem xét lại mỗi bước trong quá trình đang làm đồng thời đặt ra câu hỏi “Trong bước này, lỗi nào có khả năng xảy ra nhất, lỗi con người hay do lỗi thiết bị?”
2. Quyết định một phương thức phát hiện ra một số lỗi hay sự cố máy móc có thể xảy ra hoặc sắp xảy ra. Ví dụ, một đèn báo trong ô tô của bạn có thể cho biết liệu bạn đã thắt dây an toàn chưa? Trong một dây chuyền lắp ráp, khay giữ các phụ kiện sẽ giúp cho công nhân phát hiện liệu có phần nào bị thiếu hay không?
3. Xác định và lựa chọn hành động phù hợp khi sai lỗi bị phát hiện. “Thiết bị chống sai lỗi” bao gồm các cơ cấu cơ bản sau:
- Kiểm soát: một hoạt động có thể tự khắc phục lỗi quá trình, như thiết bị tự động chỉnh lỗi và đánh dấu lỗi chính tả.
- Dừng hệ thống: một quá trình hoặc thiết bị ngăn chặn hoặc chấm dứt quá trình khi có lỗi xảy ra. Ví dụ, tính năng tự động tắt của chiếc bàn là dùng tại gia đình.
- Cảnh báo: báo động cho những người liên quan đến công việc khi có một sai lỗi xảy ra. Ví dụ, còi thắt dây an toàn. Người ta thường hay bỏ qua những tín hiệu cảnh báo, vì vậy các công cụ kiểm soát và ngắt hệ thống thường được sử dụng.
>> Tham gia ngay Workshop Online " Tối ưu nguồn nhân lực nhà máy " để giải quyết bài toán nhân lực trong sản xuất. TẠI ĐÂY
Tham khảo ngay Bộ chương trình chuẩn phát triển Năng lực đội ngũ
Tham khảo khóa đào tạo “Hệ thống BSC - KPIs: Từ chiến lược đến quản trị hiệu quả công việc"
Nguồn: Tổng hợp từ Internet